Hier vind je aflevering 1: Het begin
Hier vind je aflevering 2: Het testament van pastoor Van Opstal
Hier vind je aflevering 3: De gemeenteschool in de gebouwen van de stichting Van Opstal
Hier vind je aflevering 4: Apart onderwijs voor de jongens en de meisjes
Hier vind je aflevering 5: Een kijkje in het schoolreglement en het lessenpakket
Hier vind je aflevering 6: In de maalstroom van de 'ongelukswet'
Hier vind je aflevering 7: Plots van twee naar drie scholen
Hier vind je aflevering 8: De schoolstrijd van 1879 met zijn nasleep
Hier vind je aflevering 9: Ook de onderwijzer leeft niet van de hemelse dauw
Hier vind je aflevering 10: De familie Vandekerckhove in ‘t Blauwhuis
Hier vind je aflevering 11: Wat gebeurde er met de oude school van Pastoor Van Opstal?
Hier vind je aflevering 12: De gemeenteschool na Wereldoorlog I en II
aflevering 13
Een ‘bloemlezing’ uit het dagboek van meester Michel Verbrigghe
Volgende losse notities van Meester Michel Verbrigghe zijn als het zout en de peper om de ‘schoolkost’ van deze afleveringen beter te doen smaken.
Waarin bestond de ‘schole’?
Uit 6 lokalen, zeer ‘fraai’ gebouwd en geriefelijk gemeubeld, ervoor een ‘schoolhuis’, bewoond door het ‘schoolhoofd’ met zijn gezin. Meester Jozef Vanwijnsberghe kon echter het schoolhuis niet betrekken wegens zijn kroostrijk gezin (8 kinderen). Hij kreeg het toch toegewezen als bureau en voorraadplaats en kon er avond- en zondagslessen geven.
Vanaf 1939-40: overbevolkte klassen wegens de mobilisering van de leerkrachten. Het 1ste en het 2de leerjaar werd een graadsklas met 57 leerlingen en met meester Raphaël Honoré die het overleefd heeft. Schoolhoofd Vanwijnsberghe - intussen met pensioen - kwam vrijwillig bijspringen.
Speciale vermelding: voor de eerste keer in de geschiedenis werden op 28 en 29 december 1938 de lessen geschorst wegens overdreven koude (-19° en -20 °C)
En nu van koud naar warm: “In de zomer, wanneer de temperatuur der klassen 25° overschrijdt, mag het schoolhoofd de namiddaglessen schorsen en ze door ontspanningslessen of oefeningen vervangen of met de leerlingen de buitenlucht intrekken”.
De lesuren van de meisjesschool begonnen en eindigden 15 minuten vroeger “om alle omgang met het ander geslacht te vermijden”.
10 mei 1940: oorlog, geen school tot 9 juni. Na de opruimingswerken lessen tot en met 3 augustus om de oorlogsdagen in te halen.
In iedere klas een grote kant en een kleine kant: de ‘slimsten’ zaten rechts en de ‘minderbegaafden’ links (sommigen jaren achterop).
Vrije dagen eertijds in de gemeenteschool: naamfeest van de pastoor, aanstelling van de burgemeester, plaatselijke kermis: 2 dagen vakantie, iedere donderdagnamiddag (de zaterdag was er heel de dag les), dag van het vormsel en eerste en plechtige communie, dag van het opstellen en het wegnemen van de stemhokjes, daags na de schoolreis, Sint-Niklaasfeest.
Na de oorlog: de jongens van het eerste leerjaar verhuizen naar de meisjesschool, dus naar het vrij onderwijs! Reden: tekort aan onderdak wegens ‘geteisterde’ lokalen. Toch kreeg dat 1ste leerjaar ‘knechtjens’ les in een afgezonderd lokaal (nu de eetzaal van de Vrije Basisschool). De eerste lesgeefster was juffrouw Thérèse Huys die in 1952-53 door een mannelijke leerkracht vervangen werd: meester Michel Verbrigghe.
Aan de bloemlezing van meester Michel zetten we nog dit staartje:
Alhoewel de klas van dit eerste leerjaar ‘knechtjens’ geheel afgezonderd lag van de andere klassen, heeft meester Michel daar toch zijn vrouw gevonden: hij trouwde met Mariette Vankeirsbilck, de dochter van postmeester Jeroom. Zij gaf les in de meisjesschool, aan de andere kant van het klooster.
Dat eerste leerjaar ‘knechtjens’ kwam terug naar de gemeenteschool met het schooljaar 1959-60 en ook meester Verbrigghe maakte de overstap van het Vrij naar het Gemeentelijk onderwijs.
Van links naar rechts: Roger Ottevaere, Maurice Bogaert, Robert Castelein, Jozef Vercruysse en Rafaël Honoré
Meester Michel Verbrigghe met zijn klas
Hier vind je aflevering 1: Het begin
Hier vind je aflevering 2: Het testament van pastoor Van Opstal
Hier vind je aflevering 3: De gemeenteschool in de gebouwen van de stichting Van Opstal
Hier vind je aflevering 4: Apart onderwijs voor de jongens en de meisjes
Hier vind je aflevering 5: Een kijkje in het schoolreglement en het lessenpakket
Hier vind je aflevering 6: In de maalstroom van de 'ongelukswet'
Hier vind je aflevering 7: Plots van twee naar drie scholen
Hier vind je aflevering 8: De schoolstrijd van 1879 met zijn nasleep
Hier vind je aflevering 9: Ook de onderwijzer leeft niet van de hemelse dauw
Hier vind je aflevering 10: De familie Vandekerckhove in ‘t Blauwhuis
Hier vind je aflevering 11: Wat gebeurde er met de oude school van Pastoor Van Opstal?
Hier vind je aflevering 12: De gemeenteschool na Wereldoorlog I en II
[LD - SH 2024]
De weg terug van onze twee basisscholen: een vergeten verhaal
Het ligt niet in onze bedoeling de lezer van deze site terug op de schoolbank te zetten, met vooraan het groene of het zwarte schoolbord. We willen veeleer op verrassingsreis. Want hoe en wanneer onze beide lagere scholen er kwamen is voor de meesten - anno 2024 - een compleet onbekend verhaal, historie van meer dan 200 jaar.
Reeds vóór de Franse Revolutie (1789) was er in Hulste een schoolmeester, maar hoegenaamd nog geen schoolplicht. Gaandeweg begon men meer en meer het belang van het onderwijs in te zien.
Voor de grote ‘doorbraak’ was het wachten op de 20ste eeuw, meer precies op de wet van 1914, die de leerplicht van alle kinderen tussen 6 en 14 jaar invoerde. Maar door de oorlog kwam de wet pas in 1919 in voege.